Kızamık ve boğmacaya karşı uzmanlar uyarıyor: Hadiseler artıyor, önlemleri almak gerekiyor

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

İstanbul başta olmak üzere Türkiye’nin çeşitli kentlerinde daha evvelki yıllarda görülmeyen sayıda olgular görülüyor. Kızamık ve boğmaca hadiselerinde yaşanan sıra dışı artışa karşı uyaran uzmanlar acil tedbir daveti yaptı.

“COVID’DEN ÇOK DAHA SÜRATLİ BULAŞIYOR”

Vakalar artıyor, önlemleri almak gerekiyor, son yıllarda aşılama oranları gitgide düşmeye başladı. Kızamık covid’den çok daha süratli bulaşan bir enfeksiyondur. Şimdi bir salgın bildirimi yapılmadı ancak olasılıklar ortasında bir salgın olabilir” tabirlerini kullandı. Son vakitlerde birçok dünya ülkesinde kızamık ve boğmaca üzere hastalıklarla ilgili artış yaşandığı söz ediliyor. Uzmanlar, aşılarda doz eksikliği, aşı reddi üzere durumların bulaşıcı hastalıkların yayılımına sebep olarak önemli problemleri beraberinde getirebileceğini aktarıyor. Biruni Üniversite Hastanesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Kısmı’ndan Prof. Dr. Eda Kepenekli ve İstanbul Üniversitesi- Cerrahpaşa, Cerrahpaşa Tıp Fakültesi’nden Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Deniz Aygün de geçmişe kıyasla boğmaca ve kızamık hadiselerinde artış olduğuna dikkat çekti. Prof. Dr. Kepenekli ve Doç. Dr. Aygün, boğmaca ve kızamığın belirtilerine yönelik bilgi verirken aşının ehemmiyetine vurgu yaparak ihtarlarda bulundu.

“BEBEKLERİ KAYBEDEBİLİYORUZ, BOĞMACA DEYİP GEÇMEMEK LAZIM”

Boğmaca ile ilgili bilgiler veren Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Eda Kepenekli, “Boğmaca olaylarında hem İstanbul’da hem öbür vilayetlerde çalışan meslektaşlarımızdan gelen bildirimlere bakacak olursak boğmaca olaylarında bir artış var. Bir sebebinin boğmacaya artık daha yeterli teşhis koyabiliyor olmamamız olduğunu düşünüyorum. Bir de boğmaca mikrobunun vakit zaman boğmacada kullandığımız klasik antibiyotiklere karşı direnç gösterebiliyor olması, bu tabi tedavi başarısızlıklarına neden olabiliyor. Toplum içinde tedavi vermemize karşın yayılım olabiliyor. Bir başka kıymetli sebebi de ne yazık ki ülkemizde son yıllarda daha sık görmeye başladığımız aşı zıtlığı yahut aşı kararsızlığı. Hem bebeklik çağı aşıları hem de hamilelerin ya da bebeğe temas edecek, bakım veren herkesin boğmacaya karşı aşılanması en kıymetli silahımız. Boğmacanın en ağır seyrettiği küme; 2 yaşın altındaki bireyler ancak en en ağır seyrettiği küme 6 aylıktan küçük bebekler. Daha büyük çocuklarda boğmacayı ateşsiz öksürük nöbetleri, atakları formunda görürken ki çoklukla iç çekmeli bir teneffüsle rahatlarlar. Bazen aile, ‘Balgamlı kusuyor, sonrasında rahatlıyor’ diye söz edebilir. Küçük bebeklerde ise öksürük nöbetleri sonrası nefesi kesilebiliyor hatta bazen buna apne diyoruz, apne ataklarıyla kaybedilebiliyor, ağır bakım muhtaçlıkları olabiliyor. Bazen o kadar şiddetli bir baş içi basınç artışına sebep oluyor ki bu öksürük nöbeti, baş içi kanama geçirip ne yazık ki bebekleri kaybedebiliyoruz. Boğmaca deyip geçmemek lazım, komplikasyonları hele ki küçük bebeklerde çok ağır. Gebeliğin son 3 ayındayken boğmacaya karşı aşılanabiliyor, bu bir annenin bebeğini, boğmacadan müdafaasındaki aslında en aktif metot” dedi.

“GÖRMEYİ UNUTTUĞUMUZ HASTALIKLARI TEKRAR GÖRMEYE BAŞLADIK”

Kızamığa yönelik açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Kepenekli, “2 yıl evvel hadise sayısında çok bariz olay sayısında bir artış, bir salgın yaşadık hem Anadolu hem Avrupa yakasında kızamık olguları görmeye başladık. Olayların aşı tersliğinden ya da aşıları yetersiz, eksik olan çocuklardan başladığını meslektaşlarımızla tespit etmiştik, raporlamıştık. Bu salgın birkaç ay içerisinde de olsa denetim altına alınabildi fakat onlarca çocuğu hastanede yatırarak izlemek zorunda kaldık. Kızamığa karşı en kıymetli kalkanımız olan aşıda bir kırılma kelam konusuydu. Bu pandemi sonrası tahminen de yaşadığımız artçıl bir tesir diye düşünüyorum. Kızamık aşısı yıllardır hem dünyada hem Türkiye’de kullandığımız ve tesirlerini, yan tesirlerini çok yeterli bildiğimiz, çok deneyimli olduğumuz bir aşı. Kızamık döküntülü hastalıklar içerisinde klinik olarak biraz daha ağır bir klinikle seyreder. Döküntü çoklukla yüz ve baştan başlar, gövdeye yanlışsız yayılır. Güya çocuk sıcağa maruz kalmış, haşlanmış üzere kıpkırmızı bir bedene dönüşebilir. Kuru öksürüğün, gözlerde kızarıklığın eşlik etmesi çabucak öncesinde güya nezleymiş üzere burun akıntısı, hapşırma üzere belirtilerin eşlik etmesi yeniden kızamığın ayırt edici özellikleri bir de çok yüksek ateş olur. Örneğin; kızamıkçıkta ateşi ekseriyetle 38-38.5’un altında bekleriz lakin kızamıkta 39-40 derecelere kadar varabilen yüksek ateş olabiliyor. Ülkemizde çok başarılı yürütülen bir bağışıklama programı var, aşılama programına uyumlu kalmaları çocuklar için yapabilecekleri en büyük düzgünlük. Boğmacayı ekseriyetle okul çağı çocuklarında görüyoruz, biraz uzamış öksürük nöbetleriyle geliyorlar. Bir konutta sigara içiliyorsa teneffüs yolu enfeksiyonlarının hem daha sık hem daha ağır seyrettiğini biliyoruz. Kızamık ve boğmaca hadiselerini evvelki yıllara nazaran daha sık görüyoruz. Kızamık covid’den çok daha süratli bulaşan bir enfeksiyondur. Şimdi bir salgın bildirimi yapılmadı yalnızca hadiseler bildiriliyor. Daha öncesinde ülkemizde çocukluk çağı aşılarının rutin yapılma oranı yüzde 95’lerin dahi üzerindeydi, çok başarılı bir ülkeydik ama son yıllarda bu aşıyla ilgili olumsuz diyebileceğim yaklaşımlar sebebiyle oranlar gitgide düşmeye başladı. Yalnızca bu sebeple görmeyi unuttuğumuz, yıllardır görmediğimiz hastalıkları tekrar görmeye başladık. Salgın olasılıklar ortasında tabi ki bir salgın olabilir. Kızamık ne yazık ki standart, antiviral tedavisi olan bir viral enfeksiyon etkeni değil o yüzden kızamıktan korunmak daha önemli” formunda konuştu.

“HİÇBİR ANNE, BABA EVLADINI O AĞIR ŞARTLARDA GÖRMEK İSTEMEZ”

Vaka sayılarına ait konuşan Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Deniz Aygün, “Kızamık ve boğmaca sayılarında artış oldu, geçmiş yıllarda bu kadar sık görülmüyordu, son vakitlerde yaşadığımız pandemi, dünya şartları yüzünden aşılama oranlarımızda düşme oldu. Aşı reddi, kararsızlığı ne yazık ki bunu olumsuz olarak etkiledi. Asistanlığımda görmediğim şu anda gördüğümüz çok fazla sayıda kızamık ve boğmaca olguları ne yazık ki acil servislere başvurmakta. Bu 2 enfeksiyon da aşıyla önlenebilir hastalıklardan, aşılanırsak bu hastalıklara ya yakalanmayacağız ya da yakalandığımız vakit çok hafif atlatacağız. Aşılanmadığımız takdirde her 2 hastalık da çok ağır komplikasyonlarla seyreden hatta ölümcül olabilen enfeksiyonlar. Ne yazık ki gözlemlediğimiz; gelen hadiseler ortasında aşısız olgular var. Hiçbir anne, baba evladını o ağır şartlarda görmek istemez, gördükten sonra pişman oluyorlar ‘Keşke yaptırsaydım’ diyorlar, aşılamanın kıymetini ailelerimiz ne yazık ki hastalığı geçirdikten sonra anlıyorlar. Her 2 enfeksiyon da her yaş kümesinde görülebilir fakat bilhassa etkilediği ve ağır seyrettiği yaş kümesi; boğmacanın süt çocuğu. Şu anda gördüğümüz boğmaca olguları ne yazık ki çok küçük çocuklar; 2-4 ay üzere. Kızamıkta özel bir yaş kümesi yok, küçük hastalarımız da var, erişkin, adölesan dediğimiz ergen çocuklarımızda da görebiliyoruz. Olgularımızın birçok küçük çocuklar, aşı 2’nci ayımızda var lakin daha bu aşılama imkanına erişmeden enfeksiyonla karşılaşabiliyor o yüzden Sıhhat Bakanlığı’nın da yürüttüğü koza aşı stratejisi diye bir uygulama var. Anne, baba, büyük baba, etraftaki büyükleri aşılayarak şimdi aşılama bahtına erişememiş küçük bebeğimizi bu formda korumuş oluyoruz zira boğmaca hayat uzunluğu bağışıklık bırakmıyor. Olaylar artıyor, önlemleri almak gerekiyor. Covid-19 üzere bir pandemi, kıtalararası bir transfer yok lakin daha evvelki yıllarda görmediğimiz sayıda olgular görülmekte. Hasta bireylerin okula gönderilmemesi genel kollayıcı tedbirlerin alınması, uzaklığa dikkat edilmesi zira bu enfeksiyonlar hava yolunun yanı sıra damlacık yoluyla bulaşıyor. Ulusal aşı takvimimize uyulması şayet yapılabiliyorsa mevsimsel grip aşısının çocuklara uygulanmasını öneriyorum” dedi.